Yaz mevsimini ne kadar seversek sevelim, aşırı sıcaklar bunaltabilir. Ayurveda’ya göre Haziran – Eylül arası ateş elementinin baskın olduğu Pitta mevsimidir. Zıtlar birbirini iyileştirir prensibiyle ateş elementinden uzak durup serinletici gıdalara, baharatlara ve hatta nefes egzersizlerine yer vermek yazın keyfini çıkarmamıza yardımcı olur. Ateşin fazlası ciltte döküntü, baş ağrısı, reflü, sabırsızlık ve asabiyeti çağırır. Bu istenmeyen misafirlerden korunmak içinse öncelikle acı pul biber, toz zencefil (tazesi tüketilenilir), hardal tohumu gibi çok ısıtan baharatlardan uzak durarak başlayabiliriz.
Bir adım ileriye gidip serinleticileri de diyetinize eklemek isterseniz favorim taze nane. Hem her markette satılan saksılardan alıp, tam tüketmeden önce koparırsak yaşam enerjisi de yıldızlı bonusu. Dalında halen yaşamaya devam eden sebzeleri, meyveleri, otları toplandıktan sonra ne kadar kısa sürede tüketirsek o kadar fazla yaşam enerjisi alırız içimize. Salatalara, yemeklere ekleyebileceğimiz gibi suyumuza da ekleyebiliriz. Bir püf noktası da öncesinde avucunuza yerleştirdiğiniz nanelere alkışlar gibi vurarak, damarlarını patlatmak. Böylece aroması suya daha fazla geçer. Üstelik çaysız yapamayanlar kaynar suya damarları patlatılmış nane yapraklarını ekleyerek nane çayı da deneyebilir.
Yine bu sıcaklarda herkese iyi gelebilecek bir sır ise hindistan cevizi. Kendisi yazın serinletici etkisiyle güneş sonrası kremlerinin en doğalı ve en etkilisi. Yemekte kullanalım derseniz yanma derecesi yüksektir omlet, pancake yapıştırmaz. Kahveye eklerseniz kurşun geçirtmez, sıcak çikolataya fark katar. Bebeklerde pişiği önler, olan pişiği ise hemen iyileştirir. Waterproof dinlemez, rimeldi rujdu eser bırakmaz. İnatçı makyajları doğal yolla çıkartır. Oil pulling yani ağızda yağ çalkalama / yağ çekme için mükemmel seçim. Özellikle de yazın ve Pitta’lar için. Soğutucu etkisiyle yüksek tansiyona da iyi gelir. İmmün sistemini de güçlendirir, dolayısıyla antiviraldir. Bonus olarak içerisinde anne sütünde de bulunan laurik asit var. Hem de vücutta %100’ü metabolize olur.
Ateş elementinin fiziksel bedendeki yerlerinden biri de gözlerdir. Sabahları gözler açıkken soğuk suyla yıkamak hem ateş elementini dengelemeyi, hem de güne daha enerjik başlamayı sağlar. Özellikle sabah insanı olmayanlara tavsiyedir.
Aslında her zaman yapmamız gereken ama kışın zorlayan bir uygulama da duşu en az 10 saniye buz gibi suyla bitirmek. Hem bu pratiğe bu günlerde başlarsak, soğuk havalara kadar alışkanlık haline gelmiş olur ve devam etmemiz çok daha kolaylaşır. Bizi yaşatan organlarımızın sağlığı için her gün on saniye soğuk suya dayanmayı fazla görmeyiz, öyle değil mi?
Deepak Chopra der ki “Her ısırık bir seçim, her hareket bir fırsattır”. Yediklerimize dikkat ettiğimiz gibi hareketsiz bir yaşam sürmemeye de özen göstermeliyiz. Bu sıcaklardaysa ağır kardiyo egzersizlerden uzak, yürüyüş, yüzme ve yoga gibi zorlamayan sporlara yakın durmalı. Hint yaşam bilimi Ayurveda’da kişiye özel beslenme programı olduğu gibi yine kişiye ve mevsime özel aktiviteler önerilir. Hatta ben danışmanlıklarımda kişiye özel kitap alıntıları bile ekliyorum. Her şey kişiye özel çünkü bana iyi gelen bir başkasına iyi gelmeyebilir hatta belli bir süre sonra bana bile iyi gelmeyebilir.
Bir de soğutucu pranayama nefesleri Sheetali ve Shitkari var ki serinlemeyi organlarınıza kadar hissedersiniz ama dikkat etmek gereken mutlaka temiz havada yapılmaları gerektiğidir çünkü diğer pek çok nefes egzersizine nazaran ağızdan alınan nefes teknikleridir ve ağzımızdan giren hava filtre edilmez. Açlığı ve susuzluğu bile kontrol altına alabilen bu nefesler sadece ikişer kere beş adet yapılır. Ayrıca araştırmalara göre parasempatik sistemi uyararak tansiyonu düşürür, hiperasidite ve ülserde de etkilidir. Fibromiyalji gibi otoiümün kaynaklı rahatsızlıklara ve enflamasyon kaynaklı hastalıkların hepsine faydalıdır. Menapoz dönemindekilere ise günde 3 defa yapmaları önerilir. Yüksek tansiyona iyi gelir, düşük tansiyonu olanlar ise çok dikkatli uygulamalı.
Bu ufak değişikliklerle rahat ve sağlıklı bir yaz geçirmenizi umar, havalar nasıl olursa olsun sizin havanızın iyi olmasını dilerim.
